کیاست - ثریا قنبری- می‌گویند موسسات خیریه برای کمک به نیازمندان، بیماران، آسیب‌دیدگان و بسیاری از افراد خواهان کمک در کشور تاسیس می‌شود، می‌گویند خیریه‌ها زمینه تحصیل و آموزش دانش‌آموزان و دانشجویان را فراهم می‌کند، ایجاد اشتغال می‌کند، وام می‌دهد، جهاز دختران دم بخت را فراهم می‌کند، اطعام می‌دهد، می‌گویند موسسات خیریه وارد کار شده است تا فقر را کاهش دهد، بیکاری را کم کند، کودکان و جوانان را خوشحال کند، می‌گویند موسسات خیریه که با نام ائمه اطهار (ع) مزین شده است می‌تواند طبق سنت ائمه(ع) غمی از چهره غمناک رفع کند، اما آیا موسسات خیریه در ایران با وجود کثرت تعدادشان موفق شده‌اند به اهدافی که برایشان تعیین شده دست یابند؟ آیا همان طور که پیامبر(ص) و امامان ما پنهانی و با حفظ عزت نیازمندان، از آنها دستگیری می‌کردند می‌توانند غرور مددجویان خود را حفظ کنند؟
چرا بنگاه‌های خیریه بیشتر تبدیل به "بنگاه گداپروری" شده است؟ چرا با وجود تعداد بسیار زیاد موسسات خیریه در کشور همچنان فقر و گرسنگی و بیکاری در کشور بیداد می‌کند، مگر نه این است که به موسسات خیریه با نیت کمک به نیازمندان مجور می‌دهند پس نتیجه چه شد؟ نامگذاری موسسات خیریه با نام ائمه معصومین (ع)، بررسی اقدامات و فعالیت‌های تخصصی و غیر تخصصی در این مراکز، موفقیت و عدم موفقیت این موسسات و بررسی دلایل آن، بود و نبود خیریه ها، راهکارهای موفق شدن در این مراکز، ارگان های صدور مجوز و پاسخ به این سوال که آیا بهتر نیست موسسات خیریه در کشور کاهش یابد و تنها موسساتی به کار خود ادامه دهند که به صورت تخصصی فعالیت کرده و امورات خود را به بهترین نحو انجام دهند در این گزارش بررسی می شود.
نامگذاری خیریه ها به نام ائمه اطهار(ع) درست یا غلط
کارشناس مسایل مذهبی و استاد دانشگاه در این زمینه به خبرنگار کیاست گفت: یکی از مسایل مهمی که در اسلام به طور مفصل به آن پرداخته شده نامگذاری خوب و مفید است، به این معنا که ما در انتخاب نامها دقت داشته باشیم که هم پیامهای اخلاقی و انسانی داشته باشد و هم اهداف ما را تبیین کند.
سید حسین خادمیان با بیان اینکه در امور خیریه ممکن است خیران نظرشان این باشد که با نام ائمه معصومین موسسه خود را تبرک کنند، اظهار داشت: نامگذاری خیریه با نام ائمه معصومین تنها به یک نیت ختم نمی‌شود بلکه باید به مسایل فقهی آن نیز دقت کنیم، طبق فتوای بسیاری از علما لمس اسامی الهی و ائمه معصومین(ع) حرام است، اما در سربرگ‌های خیریه‌ها نام موسسه که نام یکی از امامان است و لمس آن اشکال دارد دیده می شود، فتوای مقام معظم رهبری نیز این است که لمس اسما ائمه معصومین (ع) بدون طهارت و وضو اشکال دارد و کسی که می‌خواهد خیریه ای دایر کند نه تنها به مسایل مالی و آموزش و فرهنگی بلکه به احکام فقهی نیز توجه داشته باشد. بسیاری از مردم وضو ندارند و ما با چنین نامگذاری در افراد تکلف ایجاد می‌کنیم و بهتر است از این کار اهتراز کنیم و جنبه‌های روحی و روانی آن را نیز در نظر بگیریم چرا که وقتی کسی از موسسه خیریه‌ای با نام ائمه معصومین (ع) کمک می‌خواهد و چیزی دستگیرش نمی‌شود می‌گوید فلان امام به من کمک نکرد...!
کارشناس و سخنران مسایل مذهبی گفت: در نامگذاری موسسات خیریه باید هم جنبه‌های مثبت و هم جنبه‌های منفی آن را در نظر گرفت که اگر کسی به این موسسات مراجعه کرد و موفق به دریافت کمک نشد چه تبلیغ بدی برای خیریه می‌شود و چه تبعاتی نیز برای افراد خواهد داشت. این نامگذاری نشان می‌دهد که ما به تذکر پیامبر اسلام و ائمه معصومین (ع) در انتخاب اسما صحیح و مناسب و تمام ابعاد آن توجه نکرده‌ایم، چرا که برخی اسما یک بار منفی ایجاد می‌کند، وقتی اسمی انتخاب می‌کنیم باید احترام آن را نیز حفظ کنیم، خیریه‌ای که اسم ائمه اطهار(ع) را دارد حرمتش حفظ نمی‌شود و ممکن است باعث بیزاری مردم از دین و آیین و اسامی مطهر شود و زمینه هتک حرمت را فراهم کند.
از اسامی ائمه اطهار(ع) به عنوان حربه استفاده می‌کنند
موسس و مدیر خیریه علوی مشهد گفت: مردم ما به شدت به نام ائمه اطهار(ع) و امامان تعصب دارند، یکی از راهکارهای پول جمع کردن کسانی که خود را خیر می‌دانند نیز از این است که از نامهای امامان به عنوان یک حربه استفاده می‌کنند، این مساله به جهاتی خوب و به جهاتی بد است.
خطب الله شاهچراغیان افزود: کار خیر در جامعه ما فرهنگ سازی نشده است؛ وقتی مردم به خیریه‌ها پول می‌دهند و می‌بینند که هنوز هم گدا داریم اعتقاداتشان سست می‌شود و می‌گویند در پوشش اسلام چه کارهایی که نمی‌کنند.
کثرت خیریه‌ها، تقلیل کمک‌ها
در کشور اسلامی ایران، موسسات خیریه بسیار زیادی در حال فعالیت است و هنوز هم به تعدادشان افزوده می‌شود، ارگان‌هایی مانند بهزیستی، کمیته امداد، اداره اوقاف، وزارت ارشاد، تبلیغات اسلامی و حتی نیروی انتظامی متولی صدور مجوز به کسانی هستند که می‌خواهند موسسه خیریه‌ای را راه‌اندازی کنند، این مجوزها بدون تحقیق و بررسی کامل صلاحیت‌های فردی و اجتماعی موسس صادر می‌شود، فعالیت خود را آغاز می‌کند، از مردم و بسیاری خیران دیگر پول می‌گیرند اما این پولها صرف چه کسانی یا صرف چه چیزهایی می‌شود، با وجود این همه موسسه خیریه چرا هنوز فقر در کشور بیداد می‌کند، چرا تاثیرش را در کاهش بیکاری ندیده‌ایم، چرا هنوز هم دانش‌آموزان بسیاری هزینه تحصیل ندارند، بیماران بسیاری پول درمان ندارند، پس مجوز تاسیس آن همه خیریه چه شد، موسسات خیریه چه می‌کنند که هنوز با مشکلات بسیاری در این زمینه دست و پنجه نرم می‌کنیم؟
مدیر موسسه علوی مشهد گفت: از سال 1349 تا کنون که موسسه علوی مشهد را تاسیس کردم دردی دارم که چرا با وجود این همه موسسه خیریه و مشارکت مردم در امر خیر هنوز هم موفق نیستیم؛ دلیلش این است که ما راهکارهای هزینه‌کرد را بلد نیستیم، ارزیابی نمی‌کنیم. کار خیر این نیست که ما شکم گرسنگان را سیر کنیم، در این مورد همان مثل معروف صدق می‌کند که به جای ماهی دادن به دیگران به آنها ماهیگیری یاد بدهیم، برای آنها شغل دایمی ایجاد کنیم، فردی که روی پای خودش ایستاده و خانواده‌اش را اداره می‌کند احساس غرور می‌کند و نزد خانواده و جامعه‌اش سربلند است.
انفجار خاموش در کشور
مدیر موسسه خیریه علوی مشهد گفت: در کشور ما مواد مخدر و فحشا بیداد می‌کند و ما انفجار خاموشی در مملکت خود داریم، همه ما کارهای فرهنگی و اعتقادی و اجتماعی انجام می‌دهیم، نماز می‌خوانیم، نماز جمعه می‌رویم اما درون‌مان هنوز مشکل دارد و باید ابتدا درون خود را بسازیم و درست کنیم!
کارشناس مسایل مذهبی نیز در مورد اینکه چرا با وجود موسسات خیریه بسیار هنوز هم اول راه هستیم، گفت: دلیل عدم موفقیت در امور خیریه این است که قبل از اینکه بنیان مساله را حل کنیم به فرعیات فکر می‌کنیم، خدای سبحان که علمش مطلق است قبل از خلق انسانها تمام نیازها و راهکارهای آنها را شناسایی کرده و همه چیز را فراهم کرده است و سپس به حلق انسانها پرداخت، ما فکر می‌کنیم ایجاد یک مرکز خیریه کفایت می‌کند اما ابتدا باید نیازها و راهکارهای آن شناسایی شود، مکان و زمان رفع آن و فکر کردن به آینده نیز باید مدنظر قرار گیرد. مشکل این است که مدیریت‌های متعدد و کارهای بدون مطالعه و بدون مشورت اهل نظر انجام می‌دهند، خیریه‌ها با عالمان فقهی مشورت نمی‌کنند.
مردم می پرسند مگر ایران چقدر فقیر دارد که هرچه کمک می‌کنیم تمام نمی‌شود
خادمیان با اشاره به سال‌های قبل که در مراکز آموزش عالی کمیته امداد تدریس می‌کرد، گفت: بسیاری از افراد سوالشان این بود که ما هر روز مقداری پول به صندوق صدقات می‌اندازیم، مگر ایران چقدر فقیر دارد که هر چقدر کمک می‌کنیم تمام نمی‌شوند، این تردید از چند سال پیش آغاز شده و چند سال آینده ممکن است مردم از اصل صدقه دادن روی گردان شوند. این نشان می‌دهد که مراکز خیریه ما چه دولتی چه خصوصی و شخصی نتوانستند در شناسایی، معرفی و ارایه راهکارهای مشکلات کشور موفق باشند، راز عدم موفقیت این است که ما در ابتدای ایجاد خیریه‌ها پایه‌های مساله خیریه را با پیش‌بینی و دوراندیشی و مشورت محکم نکردیم، نیازهای موجود در کشور را شناسایی نکردیم و راهکارهای رفع این نیازها در کوتاه مدت و بلند مدت را تعریف نکردیم. در واقع عدم مطالعه و شناخت در ابعاد فکری، کاربردی و راهکاری و عملیات دلیل عدم موفقیت خیریه‌هاست.
کمک‌های خیریه در ایران به کوته‌نظرانه‌ترین شکل ممکن است
نویسنده و مترجم و استاد دانشگاه گفت: کمک‌های خیریه در ایران به ساده‌ترین و کوته‌نظرانه‌ترین شکل ممکن است. همه‌ی موسسات از شما «پول» می‌خواهند. تو گویی که تنها مشکل جامعه نبودن پول است. بسیاری از موسسات خیریه در ایران یک «گدایی سازمان‌یافته» را ترویج داده‌اند. نوعی گدایی که در آن، از افراد و سازمانها و موسسات، پول دریافت می‌شود تا در میان فقرا توزیع شود! این شیوه‌ی گدایی (یا اجازه بدهید بگویم: کار خیر) بد نیست. اما هرگز نمی‌تواند مولد باشد. با این شیوه ۲۰۰ سال دیگر هم در این کشور هم گدا داریم و هم گداخانه و این بازی همچنان ادامه خواهد یافت.
محمدرضا شعبانعلی افزود: وقتی من یک موسسه‌ی خیریه تاسیس می‌کنم و یقه‌ی مدیران شرکت‌ها را می‌گیرم تا آنها هم با هزار ناز و اطوار و منت، چند میلیون یا چند ده میلیون تومان را به موسسه‌ی من کمک کنند، عملا از ظرفیت اجتماعی این مراکز و شرکت‌ها استفاده نکرده‌ام. شرکت‌ها هم برای اینکه اعلام کنند «ما خوب هستیم» و «مسوولیت اجتماعی» را می‌فهمیم، با علاقه و استقبال، این فعالیت‌ها را حمایت می‌کنند. دیگر کسی از آنها نمی‌پرسد که این «کار خیر» شما و «مسوولیت اجتماعی شما» چند دهم درصد کل درآمد شماست؟
شرکت‌ها به جای پول دادن کارآموزان را آموزش دهند، مدل کمک کردن همچنان بچه‌گانه است
شعبانعلی گفت: از شرکت‌ها می‌توان کارهای خیر بهتری خواست. کافی است هر شرکت در طول سال، چند ده نفر یا چند نفر یا چند صد نفر را به عنوان کارآموز، در مجموعه‌های خود بپذیرد. حتی اگر این پذیرش رایگان هم باشد و حقوقی به کارآموزان داده نشود تبعات خوبی وجود خواهد داشت: این کارآموز زمانی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شود، به جای گدایی شغل با یک رزومه‌ی خالی پر از مهارت‌های بی‌خاصیت، می تواند مدعی باشد که چند ماه در یک شرکت معتبر کار کرده است. حتی اگر نیروی کار ارزشمندی باشد، از این شانس برخوردار است که در یکی از همین مجموعه‌ها مشغول کار شود. اما راستی چرا این اتفاق نمی‌افتد؟ چرا کار خیر ما، یک کار پیش پا افتاده‌ی سطحی در اندازه‌ی «صدقه دادن» است؟
وی افزود: به نظر من مهم‌ترین دلیل، در دید سطحی جامعه به کار خیر خلاصه می‌شود. هیچ مدیری نمی‌تواند بگوید من به عنوان کار خیر، ۱۰۰ نفر کارآموز را به شرکتم دعوت کردم تا برای من کار کنند. مردم کمتر به این نکته دقت می‌کنند که حضور یک کارآموز حتی بدون دریافت حقوق، برای یک شرکت به معنی «هزینه» است و این هزینه‌ای که شرکت صرف می‌کند در بلندمدت برای جامعه به ارزش تبدیل می‌شود. احتمالا مردم خواهند گفت: «این سرمایه‌داران زالو صفت را ببین که از جوانان دانشجوی ما هم کار مفت می‌کشند!». چنین می‌شود که مدیر یا مالک یک شرکت، تصمیم می‌گیرد از همان مکانیزمی که در کودکی استفاده می‌کرد و سکه در صندوق صدقات می‌انداخت، در دهه چهارم و پنجم زندگی هم استفاده کند. تعداد سکه‌ها بیشتر شده و صندوق‌ها بزرگتر. اما مدل فکر کردن و کمک کردن، همچنان کودکانه است.
یک بام و چندین هوا؛ مجوز را باید از چه کسانی گرفت
پیشتر گفتیم که چندین نهاد وظیفه واگذاری مجوز به موسسان خیریه را به عهده دارند و تنها یک نهاد نیست که متولی این امر باشد، به همین دلیل یکی از مشکلاتی که در ابتدای کار پیش می‌آید این است که مجوز را باید از چه کسی یا چه نهادی گرفت، سردرگمی ایجاد شده یک طرف، عدم تحقیق و بررسی نهادی که مجوز می‌دهد از طرف دیگر مشکلاتی است که سر راه خیریه‌ها قرار دارد. نهادهای متولی صدور مجوز هیچ تحقیقی در مورد شخصی که می‌خواهد خیریه تاسیس کند انجام نمی‌دهند و شاید تنها به نیت آن شخص و اینکه او آدم خوبی است و می‌خواهد به مردم کمک کند اکتفا می‌کنند و عجیب است که هنوز نمی‌دانند تنها نیت و آدم خوبی بودن ملاک یک خیر خوب بودن نیست.
استاد دانشگاه و کارشناس مسایل مذهبی در این مورد گفت: در کشور ما برای اصدور مجوز در امور مختلفی مانند انتشارات، پوشاک، نانوایی‌ها، نجاری‌ها و ...سخت گیری‌های لازم را اعمال می‌کنند و به این سادگی‌ها به کسی مجوز نمی‌دهند، اما کسی که می‌خواهد بنگاه خیریه بزند سخت‌گیری در مورد او اعمال نمی‌شود و ابعاد روحی، معنوی و فقهی و مالی آن را در نظر نمی‌گیرند. موسسات خیریه یک تولیت مشخصی ندارد که اشخاص برای گرفتن مجوز فقط به همان یک نهاد مراجعه کنند، متولی باید مشخص باشد و با حساسیت و تخصص کامل، جامع و صحیح در این مساله اظهار نظر کند. چگونه است که ما برای گرفتن یک وام یک میلیون تومانی بررسی می‌شویم که چک برگشتی نداشته باشیم، ضامن داشته باشیم، توانایی پرداخت اقساط داشته باشیم اما هر کسی از راه رسید می‌تواند مثلا هیات بزند بدون هیچ حسابرسی و هیچ نظارتی.
خادمیان افزود: مشکل موسسات خیریه ما این است که متولی مشخص و مرکز واحدی ندارد و همین امر باعث سلب اعتماد مردم می‌شود، بعضی نهادها از این قضیه برای خود دکان باز کرده‌اند. ما در امور خیریه باید سخت‌گیر باشیم و هرکس از راه رسید نتواند خیریه باز کند و با اعتقادات مردم بازی کند. علاوه بر اینها نظارتی نیز بر خیریه‌ها نمی‌شود و برخی از خیریه‌ها از اعتماد مردم و مسوولان سو استفاده می‌کنند.
خیریه‌های زیرزمینی
اصطلاح زیرزمینی را در مورد برخی مشاغل به ویژه کسانی که داعیه خوانندگی در سر دارند شنیده‌ایم، اما به جرات می‌توان گفت که این اصطلاح را می‌توان به برخی خیریه‌هایی نسبت داد که با تاسیس آن تنها در فکر ایجاد شغل برای خود و خانواده‌شان و سو استفاده از آن هستند، به طوری‌که خیریه‌های بسیاری با مجوز خود تا کنون دچار تخلفاتی شده و برخی از آنها نیز تعطیل شدند.
مدیر و موسس خیریه علوی مشهد گفت: خیریه‌هایی در مشهد داریم، به این صورت که مرد و زنی خیریه‌ای در زیرزمین خانه‌شان تشکیل داده و اسم ائمه اطهار را نیز بر روی آن گذاشته‌اند اما اولین کاری که می‌کنند این است که ابتدا حقوق خود و خانواده و هزینه مکانشان را از کمک‌های مردمی برمیدارند و اگر چیزی باقی ماند و لباس کهنه‌ای به دستشان رسید به نیازمندان کمک می‌کنند، این حقارت را در اسلام نمی‌توان پذیرفت، این ضربه زدن است.
شاهچراغیان ادامه داد: اگر خیریه‌ها تنها به چند نفر محدود شود مصیبت پیش می‌آید، در استان خراسان رضوی بیش از 850 خیریه داریم که تنها شش خیریه موفق هستند و چهارتای آن در دل مردم و بین مردم است و مردم نیز بر اساس اعتقاداتشان به آنها کمک می‌کنند، در قبال آنها احساس مسوولیت می‌کنند و آن را خیریه خودشان می دانند.
آیا می‌توان خیریه‌های موفقی داشت؟
استاد دانشگاه و کارشناس مسایل مذهبی در مورد راهکارهای داشتن یک خیریه موفق گفت: راهکار را قرآن کریم فرموده‌اند، امروز روزگاری است که باید هم دینی پیش رویم و هم علمی، هم تعهدها و هم مسایل علمی و اقتصادی باید بررسی شود. ما اگر می‌خواهیم به موسسه خیریه‌ای مجوز دهیم فقط نیت خیرش را نبینیم باید بدانیم که آیا آن شخص تخصص، تعهد، معلومات، راهکارها، امانتداری، مسایل فقهی و کاربردی را می‌داند یا نه، آیا تخصص مالی دارد، از هوش و آینده نگری برخوردار است، مدیریت می‌داند؟ ممکن است آن فرد آدم خوبی باشد اما خیر خوبی نباشد.
نظارت قوی بر خیریه‌ها نیست، ایجاد یک اتحادیه برای نظارت بر خیریه‌ها
کارشناس مسایل مذهبی گفت: ما مرکز مشخصی برای اداره و نظارت بر خیریه‌ها نداریم، وقتی نظارت قوی نباشد مشکلاتی پیش می‌آید اما وقتی مردم بدانند نظارت هست درک کرده و متوجه ماهیت و عملکرد خیریه‌ها می‌شوند، امور خیریه اتحادیه و ناظر متخصصی می‌خواهد که کارش فقط همین باشد.
خادمیان ادامه داد: بهزیستی، کمیته امداد، اوقاف، تبلیغات اسلامی و وزارت ارشاد همه در جلسه‌ای جمع شوند و با رای گیری موسسه‌ای ایجاد و تعیین کنند که کارش نظارت تخصصی و تعهدی با نگرش به گذشته حال و اینده افراد باشد در این صورت درست است که آمار موسسات خیریه پایین می‌آید اما خدمات و فوایدشان خیلی بیشتر از کثرت متراکم موسسه‌هایی می‌شود که مردم دیگر اقبالی برای کمک ندارند.
موفق نمی‌شویم چون گدا پروری می‌کنیم
شاهچراغیان گفت: کمیته امداد مشهد در جلساتی به خیریه علوی آمد و نظر ما را در مورد عدم موفقیت کمیته امداد پرسید، به آنها گفتم دلیل عدم موفقیتشان این است که گداپروری می‌کنند، گوشزد کردم که آنها خانواده‌ها را به شدت فقیر کرده‌اند، وقتی به دختران دم بخت جهیزیه می‌دهند آنها را در تلویزیون نشان می‌دهند و می‌گویند ما این کارها را انجام داده‌ایم، تنها به کسانی کمک می‌کنند که تحت پوشش خودشان باشند، تحت پوشش کمیته امداد بودن افتخار نیست، کمیته باید گمنام باشد، کمک‌ها پنهانی و با حفظ عزت و حرمت خانواده‌ها صورت گیرد. کاری که کمتر نهاد و خیریه‌ای انجام می‌دهد.
مدیر و موسس خیریه علوی مشهد گفت: وقتی اسم خیریه را می‌شنویم تصور می‌کنیم که حتما باید اجناس دست دوم و از رده خارج را به دیگران اهدا کنیم، در واقع خیریه را با انفاق کردن اشتباه می‌گیریم اما اینگونه نیست، در برنامه ماه عسل امسال گفته شده که بیش از 17 میلیارد تومان پول جمع آوری شده است، این ایراد را به آقای علیخانی وارد دانستم که تلویزیون به شبکه گدایی تبدیل شده است. از وی سوال کردم که ما با وجود سازمانهایی مانند بهزیستی و کمیته امداد و دیگر نهادهای یاری‌رسان هنوز نتوانسته‌ایم موفق شویم، دلیلش این است که مدیریت هزینه نداریم و فقط گدا پروری می‌کنیم.
سید خطب الله شاهچراغیان افزود: سال‌های قبل یک حاج آقای پولداری در صدر مجلس می‌نشست و هر کسی که برای کمک می‌آمد به چشم برده به او نگاه می‌کرد و فکر می‌کرد که اگر به او پول می‌دهد و کمک می‌کند آن شخص نیز باید کارهایش را برایش انجام دهد، فعالیت‌های چنین خیریه‌هایی مورد قبول نیست.
وی با اشاره به فعالیت‌های خیریه علوی مشهد و اقداماتی که از سال 1349 تا کنون انجام داده‌اند، اظهار داشت: خیریه علوی مشهد با یک خانه کوچک کار خود را آغاز کرد و 280 خانوار، حدود 800 نفر، را تحت پوشش خود داشت، اما از زمانی که هیات مدیره تشکیل دادیم نخست اهدافمان را مشخص و قرار بر این شد که تنها در سه بخش به فعالیت خود ادامه دهیم. پس از آن خانوارهای تحت پوشش خود را به 120 خانوار رساندیم، برای آنان ایجاد اشتغال کردیم و آموزش دادیم که خیریه علوی گداخانه نیست بلکه خیریه‌ای است که راهکار می‌دهد.
شاهچراغیان ادامه داد: ما برای مددجویان کار ایجاد می‌کنیم، برای تحصیلکردگان نیز از طریق رابطه شغل پیدا می‌کنیم، آنها بیمه می‌شوند و حتی برای کسانی که نمی‌توانند در بیرون از خانه کار کنند، کار را به منزل آنها می‌بریم، تابلو فرش می‌بافند، حبوبات تمیز می‌کنند، خیاطی، شیرینی‌پزی و صنایع دستی می‌سازند.
وی ادامه داد: با سه بخش پزشکی با ارایه خدمات درمانی رایگان، اشتغال با ایجاد و فراهم کردن شغل برای مددجویان و بخش تحصیلی که حدود 300 دانش‌آموز و دانشجو را تحت پوشش خود داریم به فعالیت خود ادامه می‌دهیم و هیچ‌گونه هزینه‌ای از آنها دریافت نمی‌کنیم. بسیاری از دانش‌آموزان ما بسیار موفق هستند و برخی دانشجویان در دانشگاه‌های صنعتی شریف و دانشگاه مشهد مشغول تحصیل هستند.
نهادهای کمک‌رسان مددجویان را تحقیر می‌کنند
یکی از مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی گفت: بهزیستی و کمیته امداد مددجویان را تحقیرمی‌کنند، مگر نه این است که پیامبر (ص) و امام علی (ع) همیشه پنهانی به نیازمندان کمک کرده‌اند، پس چرا اینها فقط شعار می‌دهند که طبق سنت پیامبران و امامان عمل می‌کنیم، کمیته امداد هر سال در مناسبت‌هایی مانند ماه رمضان ضیافت برگزار می‌کند و خانواده‌های تحت پوشش را دعوت کرده و به آنها افطاری می‌دهد، این برنامه‌ها فیلم‌برداری می‌شود، خیلی از مردم می‌بینند و بعد در برنامه‌ها و سایت‌های خبری هم اعلام می‌کنند که ما فلان مقدار به نیازمندان کمک کرده‌ایم.
وی که دختر 16 ساله و دانش‌آموز یکی از دبیرستان‌های کشور و در تحصیل بسیار موفق و از شاگردان نمونه است، افزود: یک بار در این ضیافت‌ها شرکت کردم و بسیار احساس حقارت کرده و غرورم را له شده دیدم، من این کمک کردن‌ها را نمی‌خواهم، از طرفی مبالغ کمک‌ها آنقدر ناچیز است که مادرم مجبور است در جاهای دیگری هم مستخدمی کند تا به بخشی از نیازهای ما برسد، من از موسسات خیریه می‌خواهم فقط و فقط برای جوانان شغل ایجاد کنند، به آنها راه و روش کسب درآمد را بیاموزند تا هر کس خودش نیازهایش را تامین کند، کاش خیریه‌ها و نهادهایی مانند کمیته امداد کمک‌هایشان را اصولی‌تر و با برنامه‌ریزی بیشتری به نیازمندان می‌دادند.
خیریه داری آموزش می‌خواهد، ساده نگیریم
شاهچپراغیان گفت: خیریه‌های ما باید به صورت سیستمی کار کنند، سایت راه‌اندازی کنند و گزارش کار خود را به حامیانی که از سراسر جهان دارند ارایه دهند، خیریه‌ها باید آموزش ببینند، کسی که می‌خواهد خیریه‌داری کند باید آموزش ببیند و بداند که ائمه ما چه کردند، چگونه به مردم کمک می‌کردند و برای حفظ کرامت انسانها که مانند نماز واجب است تلاش کنند. با مردم ارتباط مستقیم داشته باشند مردم نیز بسیار آگاه هستند خیریه‌ها را بررسی می‌کنند و سپس اعتماد و کمک می‌کنند.
کلام آخر
موسسات خیریه در کشور با هدف کمک و دستگیری از نیازمندان و با تاسی از روش پیامبر اکرم و ائمه اطهار (ع) تاسیس شده اند تا باری از دوش مردم ستمدیده بردارند، اما گاهی این خیریه ها هستند که بار سنگین خود را به دوش مردم میگذارند. خیریه هایی که بدون برنامه‌ریزی و مطالعه و تنها به نیت انجام کار و حتی در بسیاری موارد با هدف رسیدگی به امورات شخصی تاسیس می شود نه تنها موفق نمی شوند که مردم و جامعه را دچار آسیب‌های جدی می‌کند.
در این گزارش این نتیجه حاصل شد که؛ کاهش تعداد خیریه‌ها و صدور مجوز برای خیریه‌هایی که به صورت تخصصی فعالیت می کنند شاید بتواند راهکار موثری در موفقیت این موسسات باشد، در ایران خیریه های بسیار زیادی دارای مجوز و فعالیت می کنند اما تنها تعداد بسیار کمی از آنها شاید تا حدودی موفق عمل کرده و باری از دوش مردم برمیدارند.
