در گذشته، روابط نامشروع، به چت با رايانه هاي خانگي و لپ تاپ ها محدود مي شد و خانواده بيشتر مي توانستند مراقبت کنند. خودِ اضطرابِ فضاي محيطيِ خانه، مانعي بر سر راه يک ارتباط چند ساعته بود؛ اما حال برنامه چت ها روي گوشي هايي است که کاملا شخصي شده اند و جز فرد، هيچ کس نمي تواند بر آن نظارتي داشته باشد. چت هايي که در ظاهر، خاموش؛ اما ساعت ها مکالمه را در آرشيو خود ذخيره دارند. درنگاه ديگر بعد از گذشت از شکل چت ها، اين محتواي آنها است که آسيب هاي فرهنگي، اجتماعي و خانوادگي را در پي دارد.
آسيب محتواييِ چت ها در ادامه و فرزند نامشروع، آسيب هاي فرهنگي جامعه است. در جامعه اي که مرز روابط محرم و نامحرم باريک شده و الگوي رفتاري دو جنس مخالف تغيير کرده است، چت، راهي براي گسترش و سهولت اين آسيب ها است.
در فرهنگ چت، اين روزها غير از نوع و ميزان آن، چهارچوب و قيدي براي موضوع چت هم وجود ندارد. در فضاي اينترنت، بزرگ ترين آسيب، ورود بي هدف و برنامه، به فضاي مجازي است. اين امر، بعدها انواع اعتياد اينترنتي را براي کاربر فراهم مي آورد. چت هاي بين دو جنس مخالف، آن هم در حالت خاموش، گاهي رنگ و بوي جنسي مي گيرد. شايد متن چت ها در ظاهر، چنين اشاراتي را در خود نداشته باشد؛ اما با گذر زمان، متن کلمات در بطن اين گونه پيام ها پر از آن چيزهايي مي شود که همچون محتواي برخي فيلم هاي سينمايي مي توان برايش، اصطلاح سکس پنهان را به کاربرد. شايد دو طرف گفتگو هم آن را درک نکنند؛ اما پيام هاي غير مستقيم در حال اثرگذاري خود هستند.
از سوي ديگر، برنامه هاي مکالمه اي جديد، امکانات خاصي دارند؛ از جمله اينکه شما مي توانيد کساني را که از اين برنامه ها استفاده مي کنند، تا چند کيلومتري خود پيدا کنيد. اين عامل، تقويت کننده پيامدهاي ضد اجتماعي و فرهنگي است. اين استفاد? نادرست از چت و فرهنگ ضعيف ما در استفاده از اين گونه برنامه ها است که مي تواند نه تنها مشکلات اجتماعي و فردي را برايمان به وجود آورد؛ بلکه مي تواند مشکلات خانوادگي را هم در پي داشته باشد. آشنايي هاي بي مقدمه و فراهم کردن محيط ايجاد اين گونه روابط، بارها مسير خانواده ها را عوض کرده و بذر بي اعتمادي را ميان دو زوج پراکنده کرده است. مقصر در اين راه، کسي جز ما - که در اين برنامه ها چهارچوبي براي خود تعريف نکرده ايم - نخواهد بود.
کاربران بايد نحوه و ميزان حضور در برنامه هاي گفتگو و اتاق هاي چت را مطابق با فرهنگ ملي و ديني، دنبال کنند و نگذارند اين برنامه ها با فرهنگ وارداتي خود، عواقبي را براي فرد و خانواده به دنبال داشته باشد.
عواملي که باعث استفاده جوانان از چت روم ها مي شود
بيشتر افرادي كه از نظر روحي افسرده و به پريشاني دچارند بيش از ديگران به چت معتاد مي شوند.
فرار از واقعيت و گريز از دنياي واقعي و ارتباط آسان از طريق صفحات رايانه و سايت هاي اينترنتي، چت و اتاق هاي گفت وگو را به مكاني براي تبادل فکر جوانان تبديل کرده است.
در بسياري از موارد كاربران اينترنت، نام، شغل، جنس و سن خود را مخفي نگه مي دارند. انسان هاي منزوي وقتي در زندگي واقعي احساس امنيت نمي کنند از طريق اين رسانه، راه نجاتي براي خويش ايجاد مي كنند. اينترنت فضايي است كه جوانان ما براي ايفاي نقش، فرصت پيدا كرده اند و امكان خصوصي بودن آن به رواجش در بين جوانان دامن زده است.
به نظر اين جوانان، اينترنت، جانشين فضاي عمومي خواهد شد و كاربران، اجازه مشاركت بيشتري در سطح جامعه خواهند داشت.
در هر حال نمي توان منكر جذابيت هاي ارتباط با چت شد؛ اما اين نكته را نيز نبايد از ياد برد كه فضاي مجازي، فضايي است كه در عين داشتن تهديدها و محدوديت ها، مي تواند فرصت ها و قابليت هاي زيادي را نيز همراه داشته باشد. سياست گذاران بايد در درجه اول، نيازهاي جوانان را به خوبي شناسايي، و در درجه دوم، اين فضا را به درستي مديريت كنند و به سمت توليد محتواي مناسب و سالم در قالب هاي جذاب و متناسب با ذائقه جوانان بروند. تا زماني كه به لحاظ فرهنگي، اقدامي عملي صورت نگرفته و برنامه ريزي مدوني براي اوقات فراغت جوانان وجود ندارد، نبايد انتظار داشت كه جوانان از تهديدهاي مربوط به استفاده از فناوري هاي جديد مصون بمانند. در نتيجه در اين بين، سه امر، ضروري مي نمايد: شناخت نيازهاي جوانان، آگاه سازي آنان و تدبير و برنامه ريزي صحيح براي اوقات فراغت آنها.
سرهنگ سيد مصطفي مرتضوي رئيس پليس فتاي استان اصفهان
