قوانين و پايبندي به ارزشهاي اجتماعي ضامن ايجاد آرامش مردم است و نيروي انتظامي نيز كه به عنوان يكي از اركان اصلي برقراري قانون و جلوگيري از بي نظمي به شمار مي آيد مي تواند در ارتقاي بهداشت و سلامت رواني آحاد جامعه نقش ويژه اي ايفا كند.
در جهان امروز مباحث نظم اجتماعي از جمله مسائل اصلي و مورد توجه تمام کشورهاي جهان است. ناگفته پيداست که در صورت عدم اعمال و کنترل انضباط، جوامع انساني که به شدت به آن وابسته شده و از آن تأثير ميپذيرد دچار هرج و مرج شده و اين شرايط ناامن و نامطلوب اثرات مخربي بر روح و روان افراد به بار خواهد آورد. بنابراين در اينجا بررسي نقش نيروي انتظامي به عنوان يکي از کنشگران اصلي در ارتقاي بهداشت رواني جامعه خواهيم پرداخت.
بيان مساله
پذيرش قوانين اجتماعي بهويژه رعايت الگوهاي رانندگي در نظر برخي از صاحبنظران بهعنوان يكي از مصاديق دنياي متحول و پرشتاب امروزي و از ديدگاه برخي ديگر بهعنوان يكي از مصاديق ارزشي و اخلاقي ثابت و هميشگي در نظر گرفته ميشود. رعايت قوانين و پايبندي به ارزشهاي اجتماعي ضامن ايجاد آرامش براي آحاد جامعه است. نيروي انتظامي به عنوان يکي از ارکان اصلي برقراري قانون و جلوگيري از بي نظمي در جامعه محسوب ميشود. به عنوان مهمترين نقش نيروي انتظامي بايستي در ابتدا به حيطه وظيفهي پيشگيري از وقوع ناامني در جامعه اشاره کنيم. پس مساله اصلي دستيابي به بهداشت و سلامت روان به عنوان مهمترين پيامد برقراري نظم در جامعه است که در ادامه به بررسي آن خواهيم پرداخت.
مفاهيم
بهداشت رواني، قوانين مربوط به سلامت عاطفي را در بر ميگيرد، به گونهاي که فرد بتواند مشکلات را به آرامي پشت سرگذارد؛ به شرط آنکه بداند چگونه از فشارهاي رواني و نگراني پيشگيري کند. کارشناسان سازمان بهداشت جهاني از «بهداشت رواني» به «سلامت روان و فکر» تعبير کردهاند و ميگويند: «بهداشت فکر، عبارت است از قابليت ارتباط موزون و هماهنگ با ديگران، تغيير و اصلاح محيط فردي و اجتماعي و حل تضادها و تمايلات شخصي بهطور منطقي، عادلانه و مناسب». بهداشت رواني افراد متأثر از عوامل متعددي است. اين عوامل ميتواند: خانوادگي، آموزشي، اجتماعي- اقتصادي و فرهنگي باشد .
بهطور کلي، بهداشت رواني با دو تعريف مورد توجه قرار ميگيرد. در تعريف اول منظور از بهداشت رواني، نبودن اختلالات عصبي و روانپزشکي و در تعريف دوم، بهداشت رواني به معناي رشد و تکامل رواني است. به نظر ميرسد که در شرايط ايدهآل بهداشت رواني، کليهي اختلالهاي رواني اعم از فردي و اجتماعي از بين ميروند و نظم و انضباط اجتماعي نيز يکي از اين جنبهها ميباشد.
اگر بخواهيم نقش امنيت در زندگي انسانها را بررسي کنيم مي توان آن را به دو بخش امنيت دروني و بيروني دسته بندي کرد:
امنيت دروني يا همان امنيت رواني، مسلماً مهمترين فاکتور زندگي سالم هر انساني است، با پيچيده شدن جوامع و پيرو آن روابط اجتماعي، متغيرهايي که بر روي امنيت رواني افراد تاثيرمستقيم وغيرمستقيم دارند بسيارگسترده شده است .
شغل، طبقه اجتماعي، اميد به زندگي، سياست، عشق، اعتبار اجتماعي و بسياري از موارد ديگر مي توانند امنيت رواني افراد را تضمين با مختل نمايند، در عين حال امنيت اجتماعي و به عبارت ديگر امنيت بيروني لازم و ملزوم امنيت رواني يک جامعه مي باشد با توجه به اهميت بهداشت رواني در جامعه امروزي شايد بتوان گفت که پرداختن به اين مقوله از موارد مهم در زندگي است. بنابراين تأمين رشد و سلامت رواني فردي و اجتماعي، پيشگيري از ابتلا به اختلال رواني، درمان مناسب و بازتواني يا به عبارت ديگر بهداشت رواني، نقش ويژهاي را در ايجاد امنيت و سلامت جامعه ايفا ميکند .
نتيجه گيري
در سالهاي اخير، در کشور ايران مانند ساير کشور هاي جهان، علاقهي مخصوصي به امر بهداشت رواني، هم از طرف مسئولان و مقامات دولتي و هم از جانب مردم نشان داده شده است و اثرات مثبت آن در بهبود اوضاع و بهکاربردن روشهاي صحيح در پيشگيري از اختلالات رفتاري و رواني مشاهده ميگردد. با وجود اين هنوز بسياري از مردم از درک صحيح ماهيت و علل اختلالات رفتاري و رواني به درستي آگاهي ندارند و متأسفانه آمارهاي دقيق و منظمي مربوط به اين موضوع در دسترس نيست. عدم بهداشت رواني و وجود اختلالات رفتاري در جوامع انساني بسيار مشهود و فراوان است و در هرطبقه و صنفي و در هر گروه و جمعي، وجود دارد . نيروي انتظامي در کشور ما ميتواند با صيانت از ارزشهاي اسلامي و حفظ آزاديهاي افراد در جامعه همواره نقش پررنگي در ايجاد امنيت و آرامش جامعه ايفا کند. نيروي انتظامي علاوه بر برخورد با مجرمين و پاکسازي جامعه از وجود تباهي، نقش اصلي در پيشگري از ارتکاب به جرم بر عهده دارد که اين مهم با فرهنگسازي و ارائهي آموزشهاي مستمر و همگاني در سطوح سني مختلف امکانپذير خواهد بود.
تهيه شده در معاونت اجتماعي شهرستان خوانسار استان اصفهان