احتساب - کیاست - ارشك كياني - به معناي نمايشگاه و يا بازار مكاره كه بر اساس تعريف زنده ياد دهخدا در لغت نامه فارسي به معناي"بازاري كه چند روز در محلي برپا شود و بازرگانان از نقاط مختلف كشورهاي متعدد، كالاهاي خود را بدانجا آورده و در معرض نمايش و فروش گذارند". حال بر اساس اين تعريف و ساير شواهد تاريخي و پافشاري پادشاهان هخامنشي مبني بر توسعه راه هاي ارتباطي شاهي به مانند جاده شوش- سارد، تشكيل هسته هاي اوليه اكسپو به قدمت شكلگيري تمدن هاي اوليه شهري در جهان باستان مي باشد. اما برگزاري اين نمايشگاه ها بر اساس ساز و كار امروزي به دوران پس از انقلاب كبير فرانسه و در شكل توسعه يافته تر آن به بعد از انقلاب صنعتي انگلستان و سرآغاز آن در سال 1851 تحت عنوان "نمايشگاه بزرگ در هايد پارك لندن مي باشد".
در حقيقت اكسپو به مجتمع عظيمي از نمايشگاه هاي چند جانبه و عظيم جهاني اطلاق مي گردد كه بطور متوسط هر پنج سال يكبار تحت نظارت موسسه اي به نام دفتربين المللي نمايشگاه ها كه مقر آن واقع در شهر پاريس مي باشد، پس از بررسي صلاحيت شهرها و كشورهاي نامزد ميزباني به ميزباني يك كشور برگزار مي گردد كه در سال 2013 پس از بررسي هاي بعمل آمده، شهر دوبي با پشت سرگذاشتن شهرهاي بزرگي چون ازمير، سائوپوئولو و يكاترينبورگ روسيه موفق به اخذ ميزباني اين رويداد بزرگ اقتصادي و جهاني و برگزاري آن به مدت 182 روز گرديد؛ كه بعلت پاندومي كرونا تاريخ آن از سال 2020 به اول اكتبر 2021 تا 31 مارچ 2022 (9 مهرماه تا 11 فروردين 1401) تغيير يافت. بي گمان برگزاري اين نمايشگاه اكسپو به مثابه مهم ترين رويدادهاي جهاني ورزشي با محوريت هاي اجتماعي فرهنگي و اقتصادي همچون برگزاري مسابقات المپيك و جام جهاني در نوع خود مي باشد.
آكسپو و ابعاد آن:
اكسپو علاوه بر پيشنيه و ريشه هاي تاريخي ، هركجا كه ورود مي كند تاريخ ساز گرديده و ردپايي از خود را براي آيندگان به يادگار مي گذارد.ساخت برج ايفل در فرانسه و برج سوزن فضايي واقع در سياتل واشنگتن در سالهاي 1889 و 1962 به مناسبت برگزاري اين رويداد بزرگ گواهي بر اين ادعاست. هرچند كه ساخت برج ايفل در آغاز با مخالفت چهره هاي درخشان روشنفكري چون اميل زولا مواجه گرديد كه در جاي خود قابل تعمق و بررسي بيشتري مي باشد، اما امروزه اين دو اثر تاريخي بعنوان دو يادگار بزرگ جهان مدرن و صنعتي علاوه بر كاركردهاي فرهنگي و تاريخي، سالانه ميزبان ميليون ها نفر گردشگر از اقصي نقاط دنيا به پاريس و سياتل بوده كه به تبع آن سبب سرازير شدن ميلياردهار دلار ارز به صندوق ملي كشورها و مهمتر از آن پويايي و رشد اقتصادهاي محلي وخرد و عدم وابستگي كشورها به اقتصادهاي تك محصولي مي گردد. پس با اين رويكرد مي توان گفت كه ملموس ترين دستاورد كوتاه مدت و حتي دراز مدت حاكمان دوبي در اكسپو 2020 رونق هرچه بيشتر و قبضه كردن صنعت گردشگري مي باشد.
اكسپو مبتني بر گفتمان اقتصادي و با كاركردهاي بزرگ اجتماعي و فرهنگي مي باشد و علاوه بر داد وستد و ارایه و نمايش كالاهاي اقتصادي و تجاري كشورها و شركت هاي شركت كننده در نمايشگاه، ويتريني عظيم براي به نمايش گذاشتن توانايي ها و ظرفيت كشورهاي شركت كننده در عرصه هاي مختف علمي، اقتصادي و صنعتي بوده كه علاوه بر شناساندن ظرفيت هاي حال حاضر كشور دوبي، ميزبان بزرگترین نخبگان جهاني در عرصه هاي مختلف بوده كه از اين رهگذر بيشترين عوايد را براي كشور ميزبان در پي خواهد داشت كه از آن جمله مي توان به آموزش و رشد منابع انساني كشور ميزبان اشاره نمود.
اكسپو پويا و رونده است و علاوه بر ايجاد ارتباط اقوام وملل مختلف در زمينه هاي متنوع فكري، سبب شكوفايي و ايجاد جرقه در ذهن هاي خلاق گرديده و ضمن ارایه چشم انداز و سندهاي راهبردي آينده كشورهاي ميزبان با شكل گيري تفكرات و انديشه هاي نو كه ماحصل ارتباط و تبادل نظر با ساير نخبگان و منابع انساني كشورهاي ديگر بوده به نقد خود پرداخته و با برنامه اي دقيقتر و چشم اندازي روشن تر به سوي آينده حركت مي كند. بي گمان بزرگترين دستاورد اكسپو دوبي جذب و بررسي نخبه گان و انديشمندان و منابع انساني كارآمد كشورهاي ديگر در جهت نقد برنامه هاي آينده و چشم اندازي جهان شمول تر براي آينده كشور دوبي مي باشد.
ضرورت مشاركت گسترده ايران در اكسپو 2020جهاني دوبي:
هرچند كه ميزباني ايران با توجه به شرايط حساس كشور در اين مقطع تاريخي در كوتاه مدت دور از ذهن بوده اما ضروري بنظر مي رسد كه با توجه به نقش سازمان هاي سياسي و اقتصادي و شركت هاي بزرگ و مستقل و همچنين سمن هاي عمومي و غير دولتي شركت كننده در اكسپو دوبي و نقش تعيين كننده آنها در سياست هاي جهاني بر پايه منافع اقتصادي شركتها و افراد خرد و كلان شركت كننده در اكسپو دوبي ضمن گشايش هاي اقتصادي و حل بسياري از بحران هاي مقطعي، زمينه ساز ارتباطات اقتصادي و فرهنگي و سياسي و تجاري و گردشگري در قالب هايت هاي دولتي و همچنين اتاقهاي بازرگاني و... با ساير نخبه گان دولتي و خصوصي و مردمي كشورهاي ديگر گرديده كه در اين رهگذر صرف نظر از دستاورهاي اقتصادي و سياسي نقش موثري را در تعديل سياستهاي خارجي دولت هاي غربي و منطقه اي برعليه ايران خواهد داشت.
در حقيقت شركت در اكسپو دوبي با توجه به نزديكي و سهل الوصول بودن براي شركت كنندگان ايراني به دليل حسن همجواري و شرايط اخذ ويزا و سفر به كشور امارات به مثابه بزرگترين فرصت تاريخي نخبه گان ايراني جهت شركت در يك سمينار و كنگره بين المللي جهت تبادل اطلاعات و علمي در كليه زمينه ها مي باشد.هرچند كه شوربختانه مبني بر گزارشهاي رسيده و مشاهدات نگارنده از غرفه ايران بواسطه عكس هاي ارسالي آنچنان كه شايسته نام و پيشينه اين كشور در خور آن نبوده اما عذر بدتر از گناه نادیده گرفتن و كوتاهي دولتمردان در عدم مشاركت كليه سرمايه گذاران و نخبه گان كشور در تمامي عرصه ها در هیاتي بزرگ و قدرتمند متشكل از گروههاي مختلف دولتي و صنفي و مردم نهاد مي باشد. در گذشته نيز اين فرصت هاي تاريخي در مسيرهاي اشتباه تحت عنوان پافشاري بر ارزشهاي ناسيوناليسم بدون هيچگونه تولید محتوا و دستاوردي از بين رفته است كه در اين ميان مي توان به برگزاري جشن هاي 2500 ساله در زمان پهلوي دوم اشاره نمود كه جز بر انگيختن ضديت ها و ايجاد بغض ها و تضادهاي قومي دستاورد محسوسي برايمان نداشت. اما امروزه دوبي با برگزاري يكي از بزرگترين همايش ها و نشست هاي نخبه گان و انديشمندان جهاني و ميزباني كليه نزادها، اقوام، مليت ها و اديان جهان مضاف بر دستاوردهاي بزرگ اقتصادي، تمامي ملتها و كشورهاي جهان را محكوم به تماشاي پيشرفت و عقلانيت خود بر اساس برنامه ريزي هاي علمي و آينده پزوهانه خود طي چند دهه مي كند كه در اين فراخور، بكار گرفتن ابزار گردشگري بعنوان بزرگترين صنعت پايه و زير ساخت كشور به شدت جاي تعمق و انديشيدن دارد.
